wtorek, 19 marca 2019 roku
– Podjąłem decyzję o zakończeniu sprawowania urzędu prezydenta – powiedział we wtorek w wystąpieniu telewizyjnym Nursułtan Nazarbajew, nieoczekiwanie w tej sposób ogłaszając odejście i oddanie sterów państwa po prawie trzech dekadach od chwili przejęcia rządów w Kazachstanie. 79-letni Nursułtan Nazarbajew sprawował urząd prezydenta niepodległego Kazachstanu od grudnia 1991 roku, a więc od momentu rozpadu ZSRR. W 1989 r. stał już na czele sowieckiej republiki.
Nazarbajew w czerwcu 1989 objął urząd pierwszego sekretarza KC Komunistycznej Partii Kazachstanu. Od kwietnia 1990 do grudnia 1991 był prezydentem Kazachskiej SRR. W pierwszych wyborach w Kazachstanie w 1991 roku zdobył 98,7 proc. głosów. Obecna kadencja prezydenta kończy się w kwietniu 2020 roku. W wyborach 2015 roku Nazarbajew zdobył 97,7 proc. głosów. W 2007 roku parlament zdecydował, że prezydent może ubiegać się o reelekcję dowolną ilość razy.
W 2017 roku doprowadził do zmiany alfabetu, podpisując dekret o stopniowym przejściu z cyrylicy na alfabet łaciński. Reforma ma potrwać kilka lat.
20 marca 2019 roku:
W środę obie izby kazachskiego parlamentu zebrały się w Astanie, by wysłuchać przemówienia i zaprzysiężenia pełniącego obowiązki prezydenta. Zgodnie z konstytucją został nim były szef Senatu, 64-letni Kasym-Żomart Tokajew, były premier i były szef dyplomacji. W latach 2011–2013 był zastępcą sekretarza generalnego ONZ i stał na czele biura organizacji w Genewie. Nowy prezydent Ksym-Żomart Tokajew od lat jest związany z Nazarbajewem i jest całkowicie „lojalnym i przewidywalnym politykiem”. Jak się okazało, nowy przywódca kraju jest bardziej niż lojalny wobec „Jelbasy” – co w języku kazachskim oznacza „przywódcę narodu” (to oficjalny tytuł Nazarbajewa od 2010 roku).
Tuż po zaprzysiężeniu Tokajew zaproponował zmianę nazwę stolicy kraju Astany na Nursułtan – ku czci pierwszego prezydenta. Aby zmienić nazwę stolicy, konieczne było wprowadzenie poprawek do konstytucji. Podjęto decyzję o skierowaniu projektu do rozpatrzenia przez parlament bez poddania go pod referendum. Propozycję zaopiniowała odpowiednia komisja, a następie w trybie natychmiastowym została przegłosowana przez obie izby parlamentu w dwóch czytaniach. Na sali byli wszyscy parlamentarzyści i zmianę nazwy stolicy poparli jednogłośnie.
Ale to nie wszystko… nowy prezydent zaproponował, by wszystkie główne ulice najważniejszych kazachskich miast zostały nazwane ku czci pierwszego prezydenta. W Astanie-Nursułtanie ma też stanąć pomnik Nazarbajewa. Główne lotnisko stolicy od lat również nosi imię „przywódcy narodu”. Kazachowie w internecie zastanawiają się teraz, jak mają się nazywać mieszkańcy Nursułtanu 🙂
Miasto o zmiennej nazwie
Nie jest to pierwsza zmiana nazwy tego miasta. Założona w 1830 roku przez kozaków na usługach rosyjskiego cara osada początkowo nazwana została Akmoły, a dwa lata później – wraz z uzyskaniem praw miejskich – przemianowana na Akmolińsk. Po ponad stu latach, w 1961 roku, miastu zmieniono nazwę na Celinograd, zaś w 1992 roku na – niemal identyczne z pierwotną nazwą – Akmoła. Nazwę Astana, w języku kazachskim „stolica”, miasto uzyskało dopiero w 1998 roku, kilka miesięcy po uczynieniu jej stolicą kraju.
