W listopadzie 2016r. w naszej szkole realizowany będzie program profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, opracowany przez Departament Zdrowia i Polityki Społecznej w Krakowie.
Co to jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV)?
Wirus brodawczaka ludzkiego jest bardzo pospolity i wysoce zakaźny. Wg danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) 80% aktywnych seksualnie kobiet bezpośrednio styka się w ciągu swego życia z tym wirusem.
HPV to skrót angielskiej nazwy wirusa brodawczaka ludzkiego (Human Papilloma Virus). Jedynym źródłem zakażenia jest człowiek. Zakażenia przenoszone są drogą płciową, w tym także poprzez zainfekowaną skórę w kontakcie „skóra-skóra”.
Występuje około 170 TYPÓW WIRUSA HPV, w tym takie, które wywołują zakażenia narządów płciowych, a około 15 z nich wywołuje zmiany nowotworowe. Typy „16” i „18” są odpowiedzialne w 70% za raka szyjki macicy.
Kto jest szczególnie narażony na zakażenie wirusem HPV?
Największe ryzyko zakażenia HPV występuje w okresie dorastania u kobiet do 20. roku życia.Badania wykazały, że do infekcji dochodzi w 20% w ciągu 1. roku aktywności seksualnej, a w blisko 50% w okresie jej pierwszych dwóch lat.
Ty także znajdujesz się w grupie ryzyka zakażeniem wirusem HPV jeśli:
- rozpoczynasz lub jesteś aktywny płciowo,
- partner był już aktywny seksualnie,
- jeśli zmieniasz partnerów.
Choć liczba nowych zakażeń HPV maleje wraz z wiekiem, to ryzyko rozwinięcia się zakażenia przetrwałego wrasta wraz z wiekiem.
Ryzyko zakażenia zarówno pierwotnego jak i wtórnego utrzymuje się przez cały okres aktywności seksualnej.
Każdego roku diagnozuje się na świecie około 500 tysięcy nowych zachorowań na raka szyjki macicy, a w Europie liczba ta wynosi 60 000, liczba zgonów z tej przyczyny wynosi 30 000.
Porównanie zachorowalności na raka szyjki macicy
w Polsce i w krajach Unii Europejskiej
Źródło: http://onkologia.org.pl/wp-content/uploads/C53_Rys5_zach.jpg
W Polsce poziom zachorowalności z okresu minionych 10 lat w zasadzie się nie zmienia, wykrywa się rocznie 3 400 przypadków tej choroby a 60% Polek chorujących na raka szyjki macicy umiera.
Umieralność z powodu nowotworów szyjki macicy w Polsce jest o 70% wyższa niż przeciętna dla krajów Unii Europejskiej.
Porównanie umieralności na raka szyjki macicy
w Polsce i w krajach Unii Europejskiej
Źródło: http://onkologia.org.pl/wp-content/uploads/C53_Rys5_zg.jpg
Czy HPV powoduje inne rodzaje raka?
Wirus ten może powodować powstawanie zmian nowotworowych także innych organów (pochwy, sromu i odbytu), a także nowotworów w obrębie głowy i szyi.
Jaka jest możliwość zapobiegania zakażeniom HPV?
Szczepienia ochronne traktowane są jako profilaktyka pierwotna. Najlepszy efekt uzyskuje się szczepiąc dziewczęta przed rozpoczęciem aktywności seksualnej.
Szczepienie kobiet po inicjacji seksualnej jest także uzasadnione z uwagi na możliwość wielokrotnych zakażeń w ciągu całego życia. Zrealizowane szczepienie musi być połączone z okresowymi badaniami cytologicznymi, określanymi jako profilaktyka wtórna. Stosowanie prezerwatyw w kontaktach seksualnych tylko częściowo zmniejsza ryzyko zakażenia HPV.
Dlaczego konieczne są u zaszczepionych dziewczynek badania cytologiczne?
Szczepienie nie chroni niestety przed wszystkimi typami wirusa HPV. Dzięki badaniom cytologicznym możliwe jest stwierdzenie występowania zmian chorobowych szyjki macicy we wczesnym stadium rozwoju. W krajach prowadzących powszechne cytologiczne badania przesiewowe zapadalność na raka szyjki zmniejszyła się o 80%.
Jak przebiega zakażenie HPV?
Blisko 80% zakażeń HPV jest bezobjawowe, przemijające i ulegające samowyleczeniu. Istnieje jednak ryzyko wielokrotnego zakażenia typem onkogennym wirusa, które może przejść w infekcję przetrwałą (bezobjawową). Stan ten może prowadzić do zmian przedrakowych, a w przypadku braku leczenia do raka szyjki macicy.
Jak wygląda szczepienie przeciw zakażeniom HPV?
Przed szczepieniem dziewczęta otrzymają formularz zgody do wypełnienia przez rodziców/ opiekunów prawnych, który należy następnie przekazać lekarzowi celem dołączenia go do dokumentacji szczepienia.
W dniu szczepienia lekarz przeprowadzi badanie kwalifikacyjne, a następnie pielęgniarka wykona zastrzyk. Szczepionkę podaję się w zastrzykach domięśniowych w ramię.
Każda z pacjentek będzie poinformowana o dacie szczepienia oraz liczbie dawek, które powinna otrzymać. Przyjęcie wszystkich dawek przeciw wirusowi HPV jest bardzo ważne dla skutecznej ochrony, która powinna trwać przez wiele lat. Po szczepieniu pacjentka jest obowiązana przebywać w gabinecie pod obserwacją pielęgniarki jeszcze przez 15 minut.
Czy szczepionka jest skuteczna i bezpieczna?
Podanie szczepionki powoduje wytwarzanie ciał odpornościowych, które w przypadku zakażenia wirusem HPV mają za zadanie uniemożliwienie wnikania wirusa do wnętrza komórek nabłonka.
Bezpieczeństwo stosowania szczepionek przeciw zakażeniom wirusem brodawczaka ludzkiego zostało potwierdzone w licznych badaniach klinicznych. Szczepionki są dobrze tolerowane, o czym świadczy fakt podania już stu kilkudziesięciu milionów ich dawek w większości rozwiniętych krajów świata.
Czy mogą występować efekty uboczne?
U niektórych szczepionych osób występują w miejscu podania szczepionki zaczerwienienia obrzęk lub niewielki ból. Do innych objawów należą ból głowy, gorączka lub nudności. Objawy te zazwyczaj przemijają w ciągu 1-2 dni po szczepieniu.
Jeżeli objawy te będą Państwa niepokoić należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.”